100 Jaar droge voeten

auteur: Wim Visser en Jos Kuin
bron: Jaarboek 2017

Waar de storm van januari 1916 vrij plotseling kwam opzetten, was dat met de tentoonstelling in ons museum niet het geval. Of aan de herdenking van de (bijna) watersnoodramp aandacht moest worden besteed is nooit een vraag geweest, in welke vorm dat moest worden gegoten was een heel ander verhaal. Vanaf eind 2013 werden er al plannen bedacht en weer verworpen. Gaandeweg kwam het idee naar voren dat het herdenken van de gebeurtenissen tijdens die rampzalige stormnacht één ding was, maar dat het daar niet bij mocht blijven. Met het inrichten van de tentoonstelling wilden we ook aangeven dat de strijd tegen het water nog steeds urgent is. De storm van januari 1916 was tenslotte de aanzet tot een andere kijk op de kustverdediging. Dat er echt iets moest gebeuren om in de toekomst een ramp van deze omvang te voorkomen leefde al langer bij ingenieur Lely, maar door de storm drong de noodzaak ervan ook tot de andere beleidsmakers door.  

De huidige klimaatverandering, en als een van de gevolgen daarvan de stijging van de zeespiegel, maakt duidelijk dat die noodzaak nog steeds bestaat. Uiteindelijk werd besloten om de opstelling in de kleine zaal van het museum te wijden aan het verleden en in de grote zaal aandacht te besteden aan het heden en de toekomst. Dankzij het fotomateriaal van Jos Kuin en Jacco Mantel, de collectie boeken van Jos en niet te vergeten de foto’s van Henk Groenewoud, konden we een goed beeld geven van met name de herstelwerkzaamheden aan de dijk en de grote veranderingen die als gevolg daarvan in Andijk plaatsvonden. Met medewerking van  Rijkswaterstaat, De Nieuwe Afsluitdijk en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier lukte het een goed beeld te geven van wat er nu gedaan wordt om het stijgende water de baas te blijven. Natuurlijk zijn er onderwerpen onderbelicht gebleven, maar als de tentoonstelling één ding duidelijk heeft gemaakt, dan is het wel dat we met veel respect mogen terugdenken aan de mannen en vrouwen die ruim 100 jaar geleden met hun eendrachtige inzet er voor zorgden dat wij kunnen terugkijken op 100 jaar droge voeten. 


De gebeurtenissen van 13 januari 1916 werden 100 jaar later op precies dezelfde datum herdacht met een groots toneelstuk. In donker, kou en wind werd ’s avonds op de dijk bij het museum door schoolkinderen de bijna-dijkdoorbraak nagespeeld. De waterwolf werd verslagen. Velen genoten van dit spektakel. Het boek De Bange Januarinacht is voor deze gelegenheid herdrukt en het eerste exemplaar werd aan Siem Kieft uitgereikt. Het monument op de dijk bij het Poldermuseum werd ’s avonds onthuld. De organisatie van deze dag lag bij Stichting DeBuurtOp en het Poldermuseum. Er is veel over nagepraat, zo mooi was het! 

Op 25 juni was er een bijzondere feestdag 100 jaar Droge Voeten. Bij het Poldermuseum was een markt, oude gereedschappen, dansers, optredens van koren enz. Te veel bijna om alles deze dag te bekijken. Langs de weg naar vuurtoren De Ven waren allerlei bezienswaardigheden. Ook bij de vuurtoren was van alles te zien en te proeven. Optredens van kinderen, dansers enz. Veel bekijks gelukkig! Men kon zich laten fotograferen in oude kleding, onderweg foto’s bekijken en er reed zelfs een treintje over de dijk voor de ouderen. Het weer speelde erg mee. Veel mensen waren van plan even te komen kijken maar bleven bijna de hele dag bij de festiviteiten. Stralend weer, de regen gooide alleen het laatste uurtje roet in het eten. Het treintje op de dijk was wel erg open voor zoveel regen! Al met al toch een heel geslaagde dag!